LARP - co to jest?

LARP to akronim od sˆ¢wek: Live Action Role Play. Oznacza to mniej wi©cej: gra fabularna na ¾ywo i w akcji :). Ale przecie¾ zwykˆe RPG nie jest niczym innym jak gr¥ fabularn¥ na ¾ywo! Gdzie wi©c znajduj¥ si© r¢¾nice pomi©dzy tymi dwoma gatunkami?
W zaˆo¾eniach! W normalnym RPG mistrz gry prowadzi przygod©, stwarza pewne sytuacje, popycha wszystko do przodu. W LARPie nie ma mistrza gry! S¥ osoby dbaj¥ce o to by gracze realizowali to co maj¥ do zrealizowania i przestrzegali reguˆ przyj©tych w grze. No wˆa˜nie - tu znajdziecie ow¥ podstawow¥ r¢¾nic©: gracze maj¥ swojego wˆasnego, osobistego questa, sw¢j cel rozgrywki i ten cel jest dla nich wszystkim. To zadanie powinni wykona†, taki jest cel ich gry. Maj¥ ku temu d¥¾y† wszelkimi sposobami, zabijaj¥c jednych, zaprzyja«niaj¥c si© z innymi, oszukuj¥c, wykorzystuj¥c czy te¾ pomagaj¥c. Bo LARP to rozrywka przeznaczona nie dla dru¾yn ale dla pojedynczych os¢b! Grasz swoj¥ wˆasn¥ postaci¥ i nie musisz przejmowa† si© fanaberiami kogo˜ innego. Po prostu grasz sob¥. Jest to z jednej strony bardzo przyjemne rozwi¥zanie daj¥ce wiele mo¾liwo˜ci i sposobno˜ci do aktorskiego wy¾ycia si©. Ale uwaga! Jest to zadanie diabelnie trudne!!! Dobrze zagra† w LARPie jest naprawd© ci©¾ko. Z drugiej strony burzy to nieco przyzwyczajenia typowego gracza w typowe erpegi. Wymagany jest bowiem od niego o wiele wi©kszy nakˆad siˆ i pomysˆowo˜ci ni¾ w tradycyjnym erpegu. Wi¥¾e si© to oczywi˜cie z jego "jednostkowym" bytem, z tym, ¾e dziaˆa sam i na sw¢j wˆasny rachunek. O ile w grupowym, dru¾ynowym RPG mo¾na w pewnych sytuacjach zda† si© na postacie z dru¾yny, o tyle w LARPie ju¾ nie za bardzo. Oczywi˜cie organizatorzy gry powinni rzuca† jak najwi©cej kˆ¢d pod nogi graj¥cych i cz©sto rzucaj¥! Wymy˜laj¥ bowiem takie questy, kt¢rych przej˜cie w pojedynk© nie jest praktycznie mo¾liwe. A wi©c wymuszaj¥ wr©cz na graczach pewne inicjatywy, takie jak ˆ¥czenie si© w grupy dla wykonania jakiego˜ zadania, nastukania jakiemu˜ wybitnie silnemu wrogowi itd. Sami jednak rozumiecie, ¾e grupowa gra nie le¾y tak w interesie samych graczy jak i organizator¢w. Aby "podkr©ci†" rozgrywk© organizatorzy b©d¥ wymy˜lali na poczekaniu sytuacje, kt¢re zadzierzgni©te wcze˜niej przymierza b©d¥ rozwalaˆy w drobny pyˆ po to, by za jaki˜ czas zn¢w postawi† przed graczami zadanie wymagaj¥ce wsp¢ˆpracy. No i najwa¾niejsze w tym wszystkim: ka¾dy gracz ma jeszcze do speˆnienia swoje wˆasne zadanie.

S¥ r¢¾ne rodzaje LARP¢w. S¥ typowe LARPy fabularne, bardzo podobne do zwykˆych gier fabularnych. Tu te¾ chodzi mniej wi©cej o to, by prze¾y† fascynuj¥c¥ przygod©, ale z t¥ jedn¥, podstawow¥ r¢¾nic¥: dziaˆasz sam i na sw¢j wˆasny rachunek. Nie pl¥czesz si© z jak¥˜ dru¾yn¥, nikt nie zrobi czego˜ w twoim imieniu, czego sam by˜ nie chciaˆ zrobi†. No, chyba ¾e dogadasz si© z innymi graczami i stworzycie co˜ na ksztaˆt dru¾yny. Wiadomo - w kupie siˆa! Ale opr¢cz typowych LARP¢w fabularnych istniej¥ te¾ tak zwane LARPy symulacyjne. Zaˆo¾enia zmieniaj¥ si© nieco w tym momencie: ot¢¾ gra zamienia si© w symulator dziaˆania czego˜; na przykˆad Organizacji Narod¢w Zjednoczonych. Gracze wcielaj¥ si© w role przedstawicieli paästw - czˆonk¢w ONZ i dbaj¥ o interesy swojego paästwa. No i zaczyna si© tworzenie sojuszy, wypowiadanie wojen, tajna wsp¢ˆpraca i to wszystko co w polityce liczy si© najbardziej (czyli kasa :). Rola organizator¢w to zapewnienie odpowiedniego materiaˆu merytorycznego (na przykˆad charakterystyki gospodarki danego paästwa, jego pozycji w danym rejonie ˜wiata itd.), no i sprowokowanie jakiego˜ kryzysu, kt¢ry wymagaˆby od graczy maksimum wysiˆku przy rozwi¥zywaniu danego problemu. Uwierzcie mi, Europa Zachodnia zauwa¾yˆa potencjaˆ tkwi¥cy w takich grach symulacyjnych i z powodzeniem wykorzystuje je w procesie nauczania na przykˆad przyszˆej kadry urz©dnik¢w wysokiego szczebla. U nas te¾ ju¾ cos w tym temacie drga. LARPy zaczyna si© wykorzystywa† w warszawskiej Szkole Gˆ¢wnej Handlowej do nauki zarz¥dzania przedsi©biorstwem. Podobnie¾ doskonale si© to sprawdza. Gˆ¢wnym chyba powodem atrakcyjno˜ci takiej rozgrywki jest to, ¾e mo¾na w ka¾dej chwili bezpo˜rednio wpˆywa† na warunki, w jakich dziaˆaj¥ gracze. Jak wi©c ˆatwo zauwa¾y† inwencja i wyobra«nia tw¢rc¢w oraz graczy LARPa musz¥ by† najwy¾szego lotu.

LARPy mo¾na rozgrywa† w zamkni©tych pomieszczeniach ale mo¾na gra† te¾ na wolnym powietrzu. Ju¾ od kilku lat na Orkonie, takiej imprezie dla graj¥cych w gry fabularne, kt¢rym chce si© gra† w nie w terenie, na tym Orkonie wˆa˜nie rozgrywa si© tak¾e LARPy terenowe. Zaˆo¾enia pozostaj¥ te same: ka¾dy z uczestnik¢w otrzymuje swojego prywatnego questa, kt¢rego speˆnienie jest celem jego gry (raz graˆem katem, kt¢rego zadaniem i questem byˆo sˆu¾enie panu i koszenie jak najwi©kszej kasy za usˆugi. Pan¢w zmieniaˆem jak r©kawiczki, maj¥teczek uzbieraˆem niezgorszy, torturki tak¾e stosowaˆem bez umiaru. To byˆ bardzo miˆy LARP :)). Nast©pnie gracze id¥ w las i maj¥ robi† wszystko by dane zadanie wypeˆni†. Najfajniejsze jest to, ¾e ˆazi si© po terenie gry, spotyka innych graczy, ka¾dy z nich jest dla ciebie tajemnic¥, niekt¢rzy mog¥ by† pomocni, inni pewnie tylko czyhaj¥ na tw¢j bˆ¥d. Caˆy problem polega na tym, ¾e trzeba ich jako˜ odr¢¾ni†, pozna†, a w tym celu nale¾y u¾y† caˆych swoich intelektualnych i aktorskich umiej©tno˜ci. Jak wi©c sami widzicie mo¾na jednym terminem opisa† bieganin© w terenie w poszukiwaniu czego˜ jak te¾ zabiurkow¥ symulacj© prezydenta paästwa. Grajcie w LARPy! Tym bardziej, ¾e naprawd© niewiele potrzeba by tak¥ rozrywk© sobie zafundowa†.

A wˆa˜ciwie to czego potrzeba, czyli jak to wygl¥da od kuchni? Oczywi˜cie najwa¾niejszy jest pomysˆ. Dobry pomysˆ na dobr¥ przygod©/sesj© LARPa to jakie˜ 70% sukcesu. P¢«niej nast©puje ¾mudna robota zwi¥zana z rozdzieleniem quest¢w, przemy˜leniem r¢l postaci w jakie maj¥ si© wcieli† gracze (z tym jest zawsze ci©¾ka sprawa bo dopasowywanie na siˆ© graczy do wyznaczonych z g¢ry r¢l to absolutny bezsens a przecie¾ nasz pomysˆ musi si© jako˜ klei†), szlifowanie zaˆo¾eä scenariusza itd. No wi©c mamy gotowy scenariusz, wiemy ju¾ jak maj¥ rozwija† si© w¥tki, przygotowali˜my dla graczy odpowiednie zadania, wprowadzili˜my elementy zam©tono˜ne i klarownorobne i nagle stajemy przed problemem nie do przeskoczenia: rozplanowaniem akcji w czasie. Jest to ogromna bol¥czka wszystkich prowadz¥cych erpegi, w kt¢rych ma si© dzia† kilka rzeczy na raz. Ci, kt¢rzy prze¾yli dzielenie dru¾yny (czy jak to si© w danym systemie zwie) i prowadzenie ka¾dej z grupek symultanicznie rozgrywaj¥cych si© wydarzeä sami przyznaj¥ mi w tym momencie racj©. Organizatorzy LARP¢w rozwi¥zuj¥ takie kwestie na kilka sposob¢w: Najbardziej oczywistym i najprostszym jest wprowadzenie pewnych cezur czasowych (np. zaplanowanie spotkania wszystkich postaci w jednym miejscu o godzinie jakiej˜tam, tudzie¾ ograniczenie swobody gracza w wykonaniu jakiego˜ questa przez narzucenie mu ram czasowych na jego wykonanie). Mo¾e i s¥ to sposoby maˆo eleganckie ale na pewno s¥ efektywne. A nie zapominajcie, ¾e w LARPie ka¾da z postaci/graczy ma swoje wˆasne cele i chadza swoimi wˆasnymi drogami! Takie rozwi¥zania s¥ optymalne i pozwalaj¥ utrzyma† jako taki porz¥dek. Innym sposobem jest - pozostawienie graczy samym sobie! Tak jest, to si© sprawdza doskonale! Je¾eli gracz nie zaˆapie si© na jakie˜ wydarzenia przewidziane w scenariuszu to stanie si© to z jego i tylko jego winy. Powinien sobie radzi† lepiej. Sami jednak widzicie, ¾e takie rozwi¥zanie rozwala nieco sam¥ gr© jak i jej ide© - czyli zabawa dla wszystkich. Dlatego organizatorzy LARPa cz©sto stosuj¥ inny jeszcze spos¢b zapanowania nad graczami: wprowadzaj¥ do gry samych siebie i za pomoc¥ pewnych podpowiedzi, utrudnieä czy innych szykan pr¢buj¥ zapanowa† nad rozwojem fabuˆy. Doskonale sprawdza si© to w grach symulacyjnych gdzie kontrola nad poczynaniami graczy musi wr©cz by† obecna. Jak wi©c sami widzicie organizowanie LARPa to ci©¾ka robota ale warta ka¾dego wysiˆku, bo z nawi¥zk¥ rekompensuje to czyst¥ rado˜ci¥ gry samym sob¥.

LARP to nieco inna filozofia rozgrywki. Zapomnijcie o nawykach wyniesionych z sesji typowego erpega! Tu liczysz si© ty i tylko ty. Je¾eli chcesz si© z kim˜ poˆ¥czy† - prosz© bardzo (pytanie tylko czy ten kto˜ b©dzie chciaˆ wsp¢ˆdziaˆa† z tob¥, wszak ma on swoje wˆasne cele i pogl¥dy, nic tu nie dzieje si© na siˆ©), je¾eli chcesz co˜ zrobi† - r¢b to! Swoboda LARPa to jego gˆ¢wny atut. W tych rozgrywkach grasz swoj¥ wˆasn¥ postaci¥ i na jej rachunek. Nie obci¥¾a ci© grupa, nie snujesz si© bez celu za kilkoma nawiedzonymi go˜ciami, robisz to na co masz ochot©, grasz tak jak sam zechcesz. Niby wszystko to jest dost©pne w normalnym, sesyjnym erpegu ale sami powiedzcie ile razy zdarzyˆo si© wam, ¾e wasz doskonaˆy pomysˆ przepadˆ przez reszt© grupy? Ile razy wasza swoboda zostaˆa ograniczona przez poczynania innych czˆonk¢w dru¾yny (czy jak to si© zwie w danym systemie)? Grajcie w LARPy, maj¥ prawdziw¥ moc!

CoSTa/marsmellow